Όσο περνούν οι μέρες που μένουμε σπίτι, τόσο αυξάνει και η ανησυχία και το άγχος των περισσότερων από εμάς για το τι μέλλει γενέσθαι, καθώς και η λαχτάρα μας να επιστρέψουμε στους παλιούς μας ρυθμούς. Φυσικά είναι αδιαπραγμάτευτο το ότι θα συνεχίσουμε να μένουμε σπίτι, προστατεύοντας εμάς και τους γύρω μας. Πόσο εύκολο είναι αυτό όμως για τους εφήβους, όταν κι εμείς ως ενήλικες δυσκολευόμαστε τόσο;
Όταν μιλάμε για εφήβους, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι διανύουν μια περίοδο της ζωής τους με συγκλονιστικές αλλαγές· ορμονικές, σωματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές. Οι έφηβοι συνηθίζουν να αντιτίθενται στις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς και συχνά η διαχείρισή τους από τους γονείς είναι πολύ δύσκολη. Από την άλλη, δυστυχώς έχουμε βρεθεί σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, που η τήρηση ισορροπιών είναι πιο δύσκολη αλλά και πιο επιτακτική από ποτέ.
Τι κάνουν, λοιπόν, οι γονείς για να στηρίξουν ψυχολογικά και συναισθηματικά τα έφηβα παιδιά τους αυτήν την περίοδο;
Ενημερώστε τους κατάλληλα: Ναι, οι περισσότεροι έφηβοι παίζουν το Internet στα δάχτυλα και πιθανότατα να έχουν ήδη ενημερωθεί από διάφορες πηγές για το τι είναι ο κορονοϊός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν ολοκληρωμένες κριτικές ικανότητες ώστε να μπορούν να κρίνουν την πληροφορία που διαβάζουν. Το πιθανότερο είναι ότι έχουν λανθασμένες πληροφορίες για την κατάσταση (δεν φαντάζεστε πόσες θεωρίες συνωμοσίας έχω ακούσει από παιδιά και εφήβους από την αρχή του ξεσπάσματος του κορονοϊού). Πληροφορηθείτε, λοιπόν, εσείς οι ίδιοι, ενημερώστε τους και λύστε τις απορίες τους. Στο Internet θα βρείτε αρκετά videos σχετικά με τον κορονοϊό που απευθύνονται σε εφήβους, αν θέλετε να τους δείξετε κάποιο.
Δημιουργήστε μια καθημερινή ρουτίνα: Ειδικά αυτήν την περίοδο, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μια σταθερότητα στη ζωή των εφήβων-όπως και όλων μας. Δημιουργώντας μια καθημερινή ρουτίνα (θα βοηθήσει και το γεγονός ότι ξεκινά η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και η εκπαιδευτική τηλεόραση), οι έφηβοι θα μπορέσουν να διαχειριστούν πιο εύκολα την τεράστια αλλαγή που βιώνουν.
Δώστε τους χώρο: Για κανέναν (σχεδόν) δεν είναι ευχάριστο να βρίσκεται όλη μέρα κλεισμένος σε ένα σπίτι, όσο μεγάλο και φιλόξενο κι αν είναι αυτό. Πόσο μάλλον για τους έφηβους. Σε αυτήν την ηλικία έχουν ανάγκη τον προσωπικό τους χώρο (κυριολεκτικά και μεταφορικά). Φροντίστε, όσο είναι αυτό δυνατόν, να έχουν έστω για λίγη ώρα κάθε μέρα ένα δωμάτιο του σπιτιού δικό τους, όπου θα μπορούν να χαλαρώσουν ανενόχλητοι. Επιπλέον, πολλές φορές, από δικό μας άγχος ή αμηχανία, πιέζουμε τα παιδιά μας να συζητήσουν μαζί μας. Σεβαστείτε το αν δεν θέλουν. Απλά, δώστε τους να καταλάβουν ότι είστε εκεί για όποτε αποφασίσουν να σας μιλήσουν.
Δώστε τους δημιουργικές εναλλακτικές: Πολλοί έφηβοι στις μέρες μας είναι υπερδραστήριοι με πολλά και διαφορετικά hobbies. Η απότομη αλλαγή στην καθημερινότητά τους, άφησε πολλούς εφήβους μουδιασμένους, χωρίς να ξέρουν τι να κάνουν για να περάσουν την ώρα τους. Προτείνετέ τους, λοιπόν, δημιουργικές δραστηριότητες! Μαγειρέψτε παρέα. Προμηθευτείτε υλικά χειροτεχνίας και φτιάξτε μαζί κατασκευές, κοσμήματα, ζωγραφιές. Εξερευνήστε τα εργαλεία που προσφέρει το διαδίκτυο και θα βρείτε πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις (π.χ. αναζητώντας crossword maker μπορείτε να βρείτε σελίδες στις οποίες τα παιδιά σας θα δημιουργήσουν μόνα τους τα δικά τους σταυρόλεξα, ή αναζητώντας comic maker θα βρείτε σελίδες δημιουργίας κόμιξ).
Μιλήστε για τα συναισθήματά σας (κι αφήστε τους να εκφράσουν τα δικά τους): Κάποιοι από εμάς είναι πολύ χαλαροί με τον κορονοϊό. Κάποιοι φοβούνται. Κάποιοι θυμώνουν. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα παιδιά μας. Όμως συχνά είναι πιο δύσκολο για έναν έφηβο όχι μόνο να εκφράσει τα συναισθήματά του αλλά και να τα αναγνωρίσει. Κάντε μια ειλικρινή συζήτηση μαζί του. Μην φοβηθείτε να παραδεχτείτε ότι φοβάστε ή θυμώνετε με αυτήν την κατάσταση. Ή ακόμη και ότι νιώθετε ήρεμοι γιατί προσπαθείτε να τηρείτε όλα τα μέτρα προφύλαξης. Δώστε την ευκαιρία στο έφηβο παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματά του και αγκαλιάστε τα. Μην τα ακυρώνετε, όσο χαζά ή παράλογα μπορεί να σας φαίνονται. Εναλλακτικά, δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας να εκφραστεί μέσα από τις τέχνες, το παιχνίδι ρόλων ή το ενσωματικό παιχνίδι. Π.χ. προτρέψτε το να φτιάξει τον θυμό του ως ένα τέρας, χρησιμοποιώντας ό,τι υλικά θέλει και μετά ζητήστε του να αποφασίσει τι θα κάνει με αυτό (να συνομιλήσει μαζί του, να το καταστρέψει, να το φυλάξει κάπου, να το μετατρέψει σε κάτι άλλο).
Απευθυνθείτε σε ειδικούς: Αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση, μπορείτε πάντα να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μέσω Skype, ειδικά αυτήν την περίοδο. Επιπλέον μπορείτε είτε εσείς είτε το έφηβο παιδί σας να απευθυνθείτε σε μια δωρεάν γραμμή συμβουλευτικής και στήριξης για εφήβους:
Γραμμή «ΜΕ Υποστηρίζω» 800 11 800 15
Υπηρεσία Παιδιών και Εφήβων της Α΄ Ψυχιατρικής 210- 7600100 και 210 – 7669584.
Και το κυριότερο! Μην αυτομαστιγώνεστε αν νιώθετε ότι δεν τα καταφέρνετε! Κανείς δεν γεννήθηκε έτοιμος γονέας! Μαθαίνουμε μέρα με τη μέρα και προσπαθούμε για το καλύτερο!
Αναστασία Κούρτη,
Ειδική Παιδαγωγός MSc-εκπ. Παιγνιοθεραπεύτρια
Παιδανάπτυξη Κοιν.Σ.Επ.